O skutkach pandemii COVID-19 dla gospodarki

Komentarz mgr inż. Konrada Jabłońskiego


Konsekwencją pandemii spowodowanej wirusem SARS-CoV-2, będzie kryzys gospodarczy i to on spowoduje między innymi ograniczenie nakładów zarówno na inwestycje jak i utrzymanie infrastruktury komunikacyjnej – w tym na budowę i utrzymanie dróg.

Różni ekonomiści przewidują, że wychodzenie z tego kryzysu będzie trwało, w wariancie optymistycznym – przy dobrym wykorzystaniu środków z zaproponowanego przez Komisję Europejską funduszu odbudowy – 6 lat. W wariancie pesymistycznym będzie to trwało ok.10 lat. Właśnie Biuro Budżetowe Kongresu USA niedawno opublikowało prognozy, gdzie stwierdzono, że ten proces w USA potrwa dłużej niż dziesięć lat.To pokazuje ile realnie może zająć odbudowa również  naszej gospodarki.

W tej sytuacji, władze drogowe wszystkich szczebli oraz kadra stają przed dużym wyzwaniem, aby nie dopuścić do degradacji infrastruktury drogowej i ograniczenia komfortu i bezpieczeństwa użytkowników dróg. Zmniejszone przez kryzys nakłady na budowę i utrzymanie dróg wymuszą oszczędne ich wydatkowanie oraz poszukiwanie nowych rozwiązań technologicznych.

W przestrzeni publicznej, coraz częściej, pojawiają się głosy, że w sytuacji tego kryzysu, wykorzystanie wiedzy i doświadczenia zarówno kadry naukowo-badawczej, jak i technicznej zarządów, biur konsultingowych oraz specjalistów w firmach wykonawczych, będą decydującym czynnikiem, który zadecyduje o sukcesie.

Pozytywne przykłady takiego współdziałania polskich drogowców  z wychodzenia z kryzysu w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w., potwierdzają ten pogląd. Konieczny jest jednak dodatkowy czynnik, a mianowicie wzajemny szacunek i zaufanie do kompetencji współdziałających specjalistów wszystkich szczebli zarządzania drogami ze specjalistami pozostałych jednostek organizacyjnych i firm drogowych. 

W  okresie ostatnich kilkunastu lat wzajemny szacunek i zaufanie uległy erozji, ale z własnego doświadczenia, przy realizacji kontraktu nr 4 przy budowie autostrady A4 od węzła Brzeg do Węzła Opole Zachód, wiem, że jest to możliwe (por. Drogownictwo nr 10/2018). Ten czynnik był kluczowy we wspólnym sukcesie na A4 i na pewno takim będzie w trudnym okresie czekającym polskie drogownictwo.

Ostatnia inicjatywa Generalnej Dyrekcji Dróg krajowych i Autostrad: „Czas docenić rzetelność może świadczyć o korzystnej zmianie stanowiska centralnej administracji drogowej w tej dziedzinie. Jako wieloletni Przewodniczący Stowarzyszeniowej Komisji SITK zajmującej się oceną przedsiębiorstw działających w obszarze infrastruktury komunikacyjnej naszego kraju  mogę podpowiedzieć GDDKiA, by może w tej sprawie skorzystała z pozytywnych doświadczeń Zarządu Krajowego SITK RP.

mgr inż. Konrad Jabłoński

mgr inż. Konrad Jabłoński

Mgr inż. Konrad Jabłoński jest związany z drogownictwem od 1952, tj od rozpoczęcia nauki w Technikum Drogowym w Radomiu. Swoje studia na Wydziale Komunikacji Politechniki Warszawskiej (1952-56) wspomina jako wspaniały okres intelektualnej przygody i rozwoju naukowego. Po stażu budowlanym, w REDP Warszawa (1961-1962), kierował (1963-1971) Laboratorium Drogowym Wojewódzkiego Zarządu Dróg Publicznych w Warszawie .W 1965 r. zorganizował m.in. filię tego laboratorium na terenie Petrochemii w Płocku, które kontrolowało jakość odbieranych asfaltów drogowych z tej rafinerii.

Po czteromiesięcznym stażu naukowym ONZ-EKG (1970) w wiodących ośrodkach naukowo-badawczych. i laboratoriach największych przedsiębiorstw drogowych, został w 1971 r. przeniesiony służbowo do pracy w centralnej administracji drogowej.

W latach 1971-1990 nadzorował i ukierunkowywał prace wszystkich laboratoriów drogowo-mostowych podległych centralnej administracji drogowej w Polsce, a także zlecał i odbierał prace naukowo-badawcze i współpracował z polskim zapleczem naukowo-badawczym oraz nadzorował wdrażanie wyników prac naukowo-badawczych. Pilotował również działania w zakresie ochrony zabytków techniki drogowej i mostowej, doprowadzając m.in. do utworzenia stanowisk i komisji ds. ochron zabytków i historii drogownictwa na wszystkich szczeblach administracji dróg publicznych.

Będąc przewodniczącym Głównej Komisji Dróg Publicznych SITK oraz członkiem Zarządu Głównego SITK doprowadził do ścisłej współpracy komisji ds. ochron zabytków i historii drogownictwa na wszystkich szczeblach administracji dróg publicznych z odpowiednimi zarządami kół i oddziałów SITK w terenie. Polska Grupa Narodowa TICCIH (Międzynarodowy Komitet Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego;), której był członkiem, wybrała go w latach osiemdziesiątych a dwie kolejne kadencje na swojego przewodniczącego.

Dodatkowo w latach 1976-1986 wykładał i prowadził w Instytucie Technologii i Organizacji Budownictwa Politechniki Warszawskiej specjalizację: Nowe technologie drogowe. W latach 2008-2011prowadził również wykłady z zakresu norm europejskich i technologii drogowych na Studium Podyplomowym Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej , a także na Studium Podyplomowym Politechniki Białostockiej.

W latach 1990-1991, na stanowisku zastępcy Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych ds. budowy i utrzymania. nadzorował zagadnienia rozwoju techniki oraz budowy i utrzymania dróg publicznych w naszym kraju.

W 1992 roku powrócił do wykonawstwa robót drogowych. Kierował pracami Branżowego Zakładu Budownictwa Drogowego i Mostowego do 1993, a później utworzył nową firmę z kapitałem zagranicznym, specjalizującą się w nowych technikach budowy i utrzymania dróg.

Od 1996 roku do końca 2003 roku, tj. do momentu przejścia na emeryturę, pracował na stanowisku głównego technologa w dużej firmie drogowej (Dromex Construction) powołanej w 1995 r. do budowy autostrad. Nadzorował tam m.in. technologię robót przy remoncie nawierzchni autostrady A-4 od Krakowa w kierunku Katowic (1996), a następnie w latach 1997-2001 budowę i przebudowę istniejącej konstrukcji nawierzchni na 30 km odcinku autostrady A4 od węzła Brzeg do węzła Opole Zachód. Na szczególną uwagę zasługuje wkład K. Jabłońskiego w przygotowanie i realizację przebudowy istniejącej konstrukcji nawierzchni na tym odcinku autostrady A4.

Na tej budowie opracował i wdrożył, po raz pierwszy w kraju na autostradzie, dwie innowacyjne technologie. Jedna to podbudowa z mieszanki mineralno cementowo emulsyjnej, w której wykorzystano materiał z selektywnej rozbiórki całej konstrukcji istniejącej nawierzchni, a druga to warstwa ścieralna z mieszanki mastyksowo grysowej SNA 0/12,8.

W 2015 roku. ten odcinek charakteryzował się najkorzystniejszymi cechami techniczno-eksploatacyjnymi na autostradzie A4 od Wrocławia Strzec Opolskich (126 km).

Pierwszy remont nawierzchni, polegający na wymianie warstwy ścieralnej i niewielkich fragmentów warstwy wiążącej został wykonany dopiero po 15 latach na jezdni południowej i po 17 latach na jezdni północnej (DROGOWNICTWO nr 3/2018, nr 4/2018, nr 7-8/2018 i nr 10/2019).

O sukcesie na tym bardzo trudnym przedsięwzięciu inwestycyjnym zadecydowała nie tylko jego rozległa wiedza, doświadczenie i zdolności organizacyjne, ale także głębokie przekonanie, poparte słowami i czynami w całej dotychczasowej karierze zawodowej, że niska jakość i niedostateczna trwałość realizowanych robót prowadzi nie tylko do trwonienia (marnowania) sił i środków publicznych, ale swoim złym przykładem wyrządza też niepowetowane szkody w mentalności pokolenia, które to obserwuje.

W jednym z wywiadów powiedział, że jego największą zasługą przy realizacji tego kontraktu budowlanego było najpierw przekonanie wszystkich uczestników tego przedsięwzięcia (Inwestora, Inżyniera – zagranicznego Nadzoru, Projektanta i Wykonawcy) do osiągnięcia możliwie najwyższej jakości i pełnej ich woli współpracy przy realizacji tego celu, ale przy zachowaniu wzajemnego szacunku i zaufania (więcej w DROGOWNICTWO nr 10/2019), a później do ścisłej wspólnej i wykorzystania wiedzy i doświadczenia współpracujących członków zespołu.

W latach 1996 – 2013 r. prowadził wykłady na kursach ZK SITK oraz IIKU, w zakresie zarządzania jakością oraz wdrażania Norm Europejskich, a w latach 1992-1995 współtworzył koncepcję OST (Ogólne Specyfikacje Techniczne) do robót drogowych i mostowych na drogach publicznych i osobiście opracował kilka OST.

W latach 2000-2009 pracował aktywnie w ramach utworzonej przy IBDIM Grupy Roboczej ds. opracowywania polskich wersji Norm Europejskich (GREN) utworzonej przy IBDIM.

W latach 2004-2012 r. był doradcą ds. technologii w Biurze Projektowo – Badawcze Dróg i Mostów TRANSPROJEKT-WARSZAWA

Do 2014 r. był redaktorem i Zastępcą Redaktora Naczelnego miesięcznika naukowo-technicznego DROGOWNICTWO.

Od 2004 roku pracuje jako niezależny ekspert w dziedzinie technologii robót drogowych oraz zarządzania jakością i wdrażania norm europejskich w drogownictwie.

W 2005 roku,,na zlecenie firmy Kirchner GmbH, przygotował i przepilotował wdrożenie na 18,1 km odcinku autostrady A2, od węzła Emilia do węzła Stryków, jednowarstwowej, asfaltowej warstwy kompaktowej (tzw. „Kompaktasfalt”, Biuletyn Budowlany 12/2005, DROGOWNICTWO nr 2/2006), która zastąpiła dwie warstwy (wiążącą i ścieralną) przewidziane w projekcie wykonawczym.

W 2005 r. przygotował 2 opracowania dla IBDiM, jedno wspólnie z H.H. Walęcką, a drugie z K. Błażejowskim, kończące się opracowaniem projektów krajowych dokumentów aplikacyjnych do Norm Europejskich:: PN-EN13242 i PN-EN 13285.

Od 1973 roku jest członkiem Komitetu Normalizacyjnego PKN nr 212 (ds. Budowy i Utrzymania Dróg), a od 2004 nr 222.(ds. Przetworów Naftowych oraz Produktów Podobnych Pochodzenia Biologicznego i Syntetycznego).

Jest współautorem 14 patentów, autorem ponad 200 referatów (w tym 2 na Światowe Kongresy Drogowe PIARC.AIPCR); 1 na Kongres IRF0 i artykułów; był wieloletnim działaczem i członkiem władz SITK i PGN-TICCIH oraz kilku komisji FSN-T NOT, a w 1994 r. został uhonorowany przyjęciem do elitarnego grona członków Akademii Inżynierskiej w Polsce.

W 1999 r. współtworzył Polskie Stowarzyszenie Wykonawców Nawierzchni Asfaltowych. (PSWNA) i był jego sekretarzem przez dwie pierwsze kadencje; jest również jego pierwszym członkiem honorowym.

W latach 2000-2010 był. członkiem Sekcji Inżynierii Komunikacyjnej Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk.

Ponadto jest miłośnikiem majsterkowania, fotografii oraz literatury popularno-naukowej i historycznej.

Konrad Jabłoński został nagrodzony w 2015 roku wyróżnieniem Polskiego Kongresu Drogowego „Zasłużony dla Sprawy Drogowej”. Pozsiada również odznakę Zasłużony dla lutur i wszystkie odznaczenia SITK, FSNt Not, branżowe i resortowe oraz kilka państwowych, w tym Krzyż Kawalerski OOP.